قبل از اینکه کودک شما مدرسه را شروع کند، در حال یادگیری درباره دنیای اطراف خود و نحوه تعامل با آن هستند. یکی از مهم‌ترین راه‌هایی که این یادگیری را انجام می‌دهند، بازی است. بازی‌ها یک نقش بسیار مهم در توسعه مهارت‌های رشدی کودکان دارند و زمینه‌ای برای انعطاف‌پذیری در آینده ایجاد می‌کنند.
به عنوان والدین، شما می‌توانید با ارائه محیط مناسب برای بازی کردن، کودکان خود را در یادگیری و توسعه مهارت‌های اساسی یاری کنید. برخی از راه‌هایی که انواع مختلف بازی به توسعه مهارت‌های کودکان کمک می‌کنند، عبارتند از:
- 1. بازی‌های تخیلی: بازی‌های تخیلی کودکان را ترغیب به تصور و خلق داستان‌ها و نقش‌های مختلف می‌کنند. این انواع بازی‌ها به توانایی‌های خلاقیت، تفکر منطقی و تعامل اجتماعی کمک می‌کنند.
- 2. بازی‌های حرکتی: از جمله دویدن، پرشیدن، ورزش کردن و بازی‌های تیمی که به توانایی‌های جسمی و تندرستی کودکان افزوده می‌شود. این بازی‌ها مهارت‌های حرکتی و هماهنگی رشدی را تقویت می‌کنند.
- 3. بازی‌های تعاملی: بازی‌هایی که به صورت گروهی یا با شرکت دیگران انجام می‌شوند، به کودکان یاد می‌دهند که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنند، همکاری کنند و مهارت‌های اجتماعی را توسعه دهند.
- 4. بازی‌های تعلیمی: بازی‌ها می‌توانند به عنوان ابزاری برای یادگیری مفاهیم اساسی مانند اعداد، حروف الفبا، رنگ‌ها و شکل‌ها مورد استفاده قرار گیرند. این بازی‌ها مهارت‌های تحلیلی و تفکر منطقی را تقویت می‌کنند.
بازی‌ها فرصتی برای یادگیری و ارتقاء مهارت‌ها در کودکان فراهم می‌کنند. بنابراین، به عنوان والدین، شما می‌توانید با فراهم کردن این امکانات به کودکانتان کمک کنید تا در دوران پیش از مدرسه بهترین تجربه یادگیری را داشته باشند.
مقاله رشد اولیه مغز در کودکان چگونه است؟ مطالعه کنید.
تفکر خلاق و انعطاف پذیر
وانمود کردن بازی جایی است که شروع می‌شود. وقتی کودکان خود را در موقعیت‌های فانتزی قرار می‌دهند، داستان‌های خودشان را می‌سازند و جهان را از منظرهای متعدد می‌بینند. این فرصت به آنها می‌دهد تا مهارت‌های رشدی مختلفی را توسعه دهند و کمتر احتمال دارد که در یک دیدگاه تنگ‌نظرانه از جهان گیر کنند.
نکات سن به سن
- نوزادان: نوزادان هنوز قادر به تظاهر نمی‌شوند، اما می‌توانند با شما در طیف وسیعی از حرکات رقص، تلاش‌های جدید برای چیدن بلوک‌ها، ساختن ماشین‌ها در سراسر اتاق یا کاوش مکان‌های جدید بازی کنند. روتین‌ها مهم هستند، اما سعی کنید در محیط بازی کودک خود کمی تغییرات ایجاد کنید تا او با مناظر، صداها، بوها و افراد جدید آشنا شود.
- کودکان نوپا: کودکان نوپا می‌توانند به نمادها فکر کنند (“این نقاشی از یک سگ در کتاب نمایانگر یک سگ واقعی است!”)، بنابراین در این سن وانمودی خود را بازی کنید. به آنها بگوئید که این موز یک گوشی تلفن همراه است! این بلوک یک بلوبری است که حیوان عروسکی شما واقعاً می‌خواهد آن را بخورد! بچه‌هایی که معمولاً سخت‌گیرانه فکر می‌کنند ممکن است در برابر این نوع بازی مقاومت کنند، بنابراین سعی کنید آن را جذاب و شیرین کنید.
- کودکان پیش‌دبستانی/کوچولوها: در این سن، بچه‌ها می‌توانند تظاهر به شخصیت‌های مختلف مانند پزشک، آتش‌نشان، یا شاهزاده/شاهزاده‌خانم بازی کنند. آنها می‌توانند اسباب‌بازی‌های خود را بسازند و تجربه‌هایی داشته باشند که ممکن است از آن بترسند (مانند مراجعه به دندانپزشک یا روز اول مدرسه). وقتی کودکان ذهن خود را در یک اسباب‌بازی قرار می‌دهند یا نقش دیگری را بازی می‌کنند، انعطاف‌پذیری در آنها ایجاد می‌شود. از این فرصت برای برقراری ارتباط با آنها و درک عمیق‌تر از افکار و احساسات آنها استفاده کنید. این نوع بازی ممکن است به کودکان کمک کند تا به خلاقیت خود عمیق‌تر پی ببرند و مهارت‌های اجتماعی خود را تقویت کنند.
همچنین بخوانید: 3 نوع مهارت زندگی برای نوجوانان برای موفقیت در زندگی بزرگسالی
دامنه توجه طولانی تر
همچنین بخوانید:
به فعالیت های روی میز (ساختمان، پازل، حل مسئله) فکر کنید تا به کودک خود در تمرین مهارت های تمرکز کمک کنید.
نکات سن به سن
- نوزادان: نوزادان معمولاً توجه مشترک به آنچه که مراقبان خود نگاه می‌کنند می‌آورند. شما می‌توانید با قرار دادن یک اسباب‌بازی در خط دید کودکتان و سپس با صحبت در مورد آن (نام اسباب‌بازی، رنگ‌ها، استفاده‌های مختلف آن) توجه مشترک را تقویت کنید. از این روش می‌توان برای یادگیری زبان و مفاهیم ابتدایی کودک مورد استفاده قرار داد. هر روز با بازی‌های کوتاه مشترک با کتاب یا اسباب‌بازی شروع کنید و زمان‌به‌زمان دامنه توجه کودکتان را تقویت کنید.
- کودکان نوپا: در سن 1 تا 2 سالگی، کودکان نوپا از مهارت‌های حرکتی خود برای انجام کارها استفاده می‌کنند. با ارائه پازل‌های ساده، تخته‌های چفت، یا بازی‌های وانمودی ساده مانند تخم‌مرغ‌گذاری یا تخم‌مرغ مصنوعی سازی، کودکتان را تشویق به تمرکز به مدت حداقل 15 دقیقه خواهید کرد. به کودکان نوپا نیاز دارید تا قبل از تمرکز بر روی فعالیت‌های کاردانی کمی حرکت کنند تا انرژی زیادی که دارند را صرف فعالیت تمرکزی کنند.
- کودکان پیش‌دبستانی: در این سن، کودکان توانایی تمرکز به مدت طولانی‌تر را پیدا می‌کنند اما همچنان به مدد والدین و انگیزه برای انجام ویژگی‌های جدید نیاز دارند. شما می‌توانید پروژه‌های چندمرحله‌ای مانند پازل‌های پیچیده‌تر، تخته‌های بازی، و بازی‌های وانمودی طولانی‌تر مانند آشپزی یا بازی در مطب دکتر را امتحان کنید. اگر کودکتان به احساس حرکت و فعالیت نیاز دارد، می‌توانید قبل از تمرکز بر روی بازی‌های میزی کمی حرکت موثری به او بدهید.
- کودکان کوچک‌تر: در این سنین، کودکان توانایی کنترل توجه و برنامه‌ریزی خود را افزایش می‌دهند. آنها می‌توانند پروژه‌های چند مرحله‌ای را به صورت مستقل مدیریت کنند و از یادگیری مسائل جدید لذت ببرند. فعالیت‌های رسمی مانند بازی‌های تخته‌ای، معماها، و هنرها و صنایع دستی می‌توانند به تقویت توجه و تمرکز آنها کمک کنند. در این سن، به کودکتان اجازه دهید تا به عنوان مدیر پروژه‌های خود بازی کند و توانایی برنامه‌ریزی و تمرکز خود را تقویت کند.
همچنین مطالعه کنید: اهمیت بازی در دوران کودکی + 9 مزیت بازی برای کودکان
ساختن یک قلب بزرگ
در دنیای پیچیده و متغیر امروزی، ایجاد فرصت‌هایی برای تربیت انسان‌های کوچک و دلسوز، که قادر به شنیدن دیگران هستند و به همکاری نیاز دارند، بسیار مهم است. در اوقاتی مثل دوران همه‌گیری، والدین می‌توانند نقش مهمی در پشتیبانی از رشد عاطفی و اجتماعی کودکان خود داشته باشند. به جای توقف یا تعطیلی در برابر مشکلات اجتماعی، می‌توان کارهای مفیدی انجام داد. از جمله این اقدامات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- 1. ایجاد محیط خانگی دموکراتیک: ایجاد فرصت‌هایی برای کودکان تا در تصمیم‌گیری‌های خانوادگی شرکت کنند و صدای خود را برای ابراز نظرها و ایده‌های خود پیدا کنند.
- 2. تربیت مهارت‌های ارتباطی: به کودکان آموزش دهید که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنند و مهارت‌های مذاکره و تفاهم را تقویت کنند.
- 3. مدیریت تعارض: کودکان باید یاد بگیرند که چگونه با تعارض‌ها و درگیری‌های اجتماعی کنار بیایند و راه‌های سازنده برای حل آنها پیدا کنند.
- 4. تشویق به همکاری: به کودکان آموزش دهید که به همکاری و اشتراک گذاری تمایل داشته باشند و ارزش ارتقاء کمک به دیگران را درک کنند.
- 5. تشویق به تعامل اجتماعی: فرصت‌هایی برای برقراری تعامل با دیگر کودکان و شرکت در فعالیت‌های اجتماعی می‌تواند رشد اجتماعی و عاطفی کودکان را تقویت کند.
- 6. مدیریت استرس: آموزش به کودکان چگونگی مدیریت استرس و افزایش توانایی آنها در مقابل مشکلات را نیز می‌تواند به افزایش توانایی‌های انسانی آنها کمک کند.
با تمرکز بر این مسائل و توجه به نیازهای اجتماعی و عاطفی کودکان، می‌توان به تربیت نسلی از افراد مهارتمند و همدل کمک کرد. تربیت کودکانی که قادر به گوش دادن، همکاری، و حل مسائل اجتماعی هستند، به ساختن یک جامعه بهتر کمک خواهد کرد.
نکات سن به سن
- نوزادان/کودکان نوپا: حتی نوزادان و کودکان نوپا نیز احساسات مختلفی دارند، اگرچه آنها هنوز زبان پیچیده‌ای برای بیان احساسات خود ندارند. با این حال، آنها همچون یک صفحه سفید نسبت به تجربیات جدید و احساسات باز هستند. بهترین راه برای ارتقاء درک احساسات کودکان نوپا، صحبت با صدای بلند درباره احساسات خود و کودکانتان است. به عنوان مثال، وقتی ناراحت می‌شوید، می‌توانید به صدای بلند بگویید که “من ناراحت هستم” و احساسات خودتان را برای کودک قابل درک کنید. این کار می‌تواند به کودک شما کمک کند تا کلماتی برای بیان احساساتش پیدا کند.
- پیش دبستانی‌ها: بچه‌های پیش دبستانی عاشق حیوانات عروسکی هستند و این حیوانات عروسکی می‌توانند نقش‌های مختلفی در بازی‌های آنها ایفا کنند. آنها به این حیوانات خود شخصیت می‌دهند و احساسات مختلفی را در آنها پیاده می‌کنند. می‌توانید با سوالاتی از کودک خود در مورد حالت و احوال حیوانات عروسکی او بپرسید. همچنین می‌توانید به کودکتان بگویید که فکر کند که حیوانات عروسکی چطور احساس می‌کنند و این افکار همدلانه به او آموزش داده شوند.
- بچه‌های کوچک: در این سن، کودکان به مفاهیمی مانند مهربانی، قوانین، و رفتارها فکر می‌کنند. می‌توانید با خواندن کتاب‌ها یا تماشای فیلم‌هایی که مفاهیم اجتماعی و عاطفی را مطرح می‌کنند، به کودک خود کمک کنید تا درک عمیق‌تری از احساسات دیگران و تفاوت‌های اجتماعی پیدا کند. همچنین با برقراری مکالمات مفهومی با کودکتان در مورد احساسات و تجربیات او، او را به درک بهتری از احساسات خود و دیگران هدایت کنید.
این اقدامات می‌تواند به رشد عاطفی و اجتماعی کودکان کمک کند و آنها را به همدلی و درک بهتر از دیگران تربیت کند. آموزش به کودکان که احساسات مختلفی وجود دارند و برقراری ارتباط با دیگران بر اساس همدلی و درک می‌تواند به ساختن جامعه‌ای بهتر کمک کند.
شاید برای شما هم مفید باشد
