بازی برای رشد کودک کمک می‌کند که روابط اجتماعی خود را با دیگران برقرار کند و درک بهتری از دنیای پیرامون خود داشته باشد.
بازی چیست
اغلب به عنوان فعالیتی در نظر گرفته می شود که به خاطر خود انجام می شود زیرا این فرآیند لذت بخش است و احساسات مثبتی را در شرکت کنندگان ایجاد می کند. در بیشتر موارد، این یک فعالیت داوطلبانه است که سرگرم کننده، خودجوش و خودآغازی است.
همانطور که در ماده 31 کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل متحد (UN, 1989) آمده است، بازی نیاز و حق اساسی همه کودکان است.
بازی بخش مهمی از تجربه رشد و آموزش کودک است. مزایای آن می تواند فوری و بلند مدت باشد.
Play Statistics
کودکان بین 3 تا 20 درصد از زمان و انرژی خود را صرف بازی می کنند. بچه‌های کوچک‌تر پس از محرومیت از فرصت‌های بازی، مانند نگه داشتن در کلاس‌های درس، طولانی‌تر و قوی‌تر بازی می‌کنند.
بازی در میان کودکان تقریباً فراگیر است، به جز آنهایی که دچار سوءتغذیه، محرومیت یا معلولیت شدید هستند.
10 نوع بازی
راه های زیادی برای دسته بندی انواع مختلف بازی وجود دارد.
به عنوان مثال، میلدرد پارتن، جامعه شناس، مراحل مختلف بازی را بر اساس سطح مشارکت اجتماعی و توسعه اجتماعی طبقه بندی کرد. روانشناس ژان پیاژه دسته بندی های مختلف بازی را با محتوای مفهومی که کودک می تواند از آنها بیاموزد شناسایی کرد.
بیایید انواع رایج بازی را که کارشناسان کودک معتقدند برای رشد سالم کودکان ضروری هستند، بررسی کنیم.
بازی فیزیکی برای رشد جسمی و شناختی
بازی فیزیکی که به عنوان بازی حرکتی یا بازی ورزشی نیز شناخته می شود، یک فعالیت بدنی است که از مهارت های حرکتی درشت و مهارت های حرکتی ظریف کودک استفاده می کند و آن را توسعه می دهد. تگ، پنهان کاری، اسلاید، بازی با توپ، و میمون میله چند نمونه هستند.
کودکان از طریق این نوع بازی رشد عضلانی، مهارت های بدنی، استقامت و هماهنگی را توسعه می دهند.
شکل فیزیکی بازی که شامل حرکات زیادی است به ویژه برای کودکان پیش دبستانی و کودکان مدرسه ای اهمیت دارد. دانش آموزان امروزه ساعات زیادی را در کلاس درس می گذرانند. ورزش می تواند به گسترش یادگیری شناختی کمک کند که در این سن برای کاهش استرس و بهبود مهارت های شناختی بسیار سخت است. همچنین روحیه، تمرکز و رفتار را در کلاس تقویت می کند.
بنابراین بازی فیزیکی نه تنها در سطح حرکتی بلکه در سطح شناختی نیز به رشد کودکان کمک می کند.
بازی اجتماعی برای توسعه شایستگی اجتماعی
بازی اجتماعی شامل تعامل بازیگوش با دیگران است. برای نوزادان و کودکان نوپا، این به معنای تعامل با والدین خود در یک فعالیت خانوادگی سرگرم کننده است. کودکان بزرگتر با همسالان خود به بازی اجتماعی می پردازند.
کودکان از طریق بازی های اجتماعی مهارت های اجتماعی را پرورش می دهند . اگرچه کلمه “اجتماعی” به معنای تعامل مثبت و فعال است، بازی های اجتماعی همیشه آنطور که بزرگسالان تعریف می کنند ظاهر نمی شوند. این به این دلیل است که «اجتماعی» در نقاط عطف مختلف رشد می‌تواند اشکال متفاوتی به خود بگیرد. سن تأثیر زیادی بر نوع مشارکت اجتماعی کودک دارد.
در اینجا سه بازی اجتماعی مشخصه ای که در کودکان خردسال یافت می شود، آورده شده است.
بازی موازی
بازی موازی اغلب در کودکان نوپا کمتر از دو سال مشاهده می شود. این شامل بازی نوزادان در کنار هم بدون تعامل مستقیم است. سطح تعامل اجتماعی آنها در حال بازی در کنار یکدیگر است. هیچ تعامل اجتماعی مستقیمی وجود ندارد، اما ماهیت آنها اجتماعی است، با درگیر شدن در فعالیت های مشابه یا بازی با اسباب بازی های مشابه در کنار یکدیگر.
محققان ارتباطی بین بازی موازی و هوش در کودکان خردسال (کودکان دو ساله) یافته اند، اما دلایل و مکانیسم آن ناشناخته است.
بازی انجمنی
بازی انجمنی شکلی از بازی گروهی است که در آن اعضای گروه با فعالیت‌های مشابه به شیوه‌ای سازمان‌یافته درگیر می‌شوند. در کودکان بزرگتر که از سه سالگی شروع می شود، شایع تر است. از آنجایی که کودکان در این سن هنوز توانایی بیان کلامی خود را ندارند، هنوز یک بازی گروهی کاملا سازماندهی شده نیست.
کودک در حین بازی با کودکان دیگر مهارت های تعامل اجتماعی را می آموزد. آنها ممکن است صحبتی را در مورد کاری که مشترک انجام می دهند شروع کنند و از این ارتباط لذت ببرند.
بازی تعاونی
بازی مشارکتی یک بازی مبتنی بر تیم با اعضایی است که هدف مشترکی دارند، مانند ساختن یک محصول مادی با هم، برنده شدن در یک مسابقه یا انجام یک بازی رومیزی. تعامل فعال و احساس متمایز تعلق یا عدم تعلق به گروه وجود دارد.
کودکان در این مرحله شروع به توسعه و اصلاح مهارت های اجتماعی پیچیده مانند ارتباط، حل تعارض و مهارت های حل مسئله می کنند.
بازی‌های حاوی قوانین می‌توانند به رشد توجه و مهارت‌های سازماندهی کودکان کمک کنند، مانند پیروی از قوانین، استدلال، سرکوب تکانه‌ها، تصمیم‌گیری و احساسات خود تنظیمی.
بازی غیر اجتماعی برای خودتنظیمی
به رفتاری گفته می شود که در آن کودک با دیگران تعامل نمی کند یا وقت خود را با هیچ فعالیتی در حضور سایر شرکای بازی بالقوه مشغول نمی کند.
بازی اجتماعی از طریق تعامل با همسالان، محیط یادگیری مهم و منحصر به فردی را برای کودکان فراهم می کند. در نگاه اول، بازی غیراجتماعی ممکن است برخی از والدین را نگران کند. با این حال، همه انواع بازی های غیراجتماعی باعث نگرانی نیستند و بازی غیراجتماعی در مراحل اولیه رشد کودک طبیعی است.
دو نوع کلی از بازی غیراجتماعی وجود دارد – بازی انفرادی و رفتار پرخاشگر
هر نوع را می توان به دو زیر گروه تقسیم کرد.
بازی انفرادی را می توان به صورت سازنده یا غیرسازنده طبقه بندی کرد. رفتار پرخاشگرانه را می توان به عنوان بازی با دید یا بازی بدون اشغال طبقه بندی کرد.
چهار دسته بازی غیراجتماعی عبارتند از:
بازی سازنده انفرادی
بازی سازنده انفرادی در درجه اول بر کشف و اکتشاف تمرکز دارد. این شامل حرکت دادن چیزها به منظور ایجاد چیزی یا کاوش است. به عنوان مثال می توان به طراحی، ساختن یک قلعه شنی، ایجاد آثار هنری، حل یک پازل و چیدن بلوک های ساختمانی اشاره کرد.
بازی انفرادی غیر سازنده
شامل حرکات مکرر یا تصادفی بدن است و می تواند همراه با اشیا انجام شود، مانند پریدن توپ از روی دیوار.
بازی تماشاگر
مشاهده فعالیت های بازی دیگران بدون شرکت، بازی با نگاه نامیده می شود. کودک یک تماشاگر است. اگرچه کودک ممکن است کنجکاوی نشان دهد، اما چنین رفتاری منفعلانه و فاقد تعامل با محیط فیزیکی و اجتماعی است.
بازی بدون اشغال
در طول «بازی» غیرمشغول، کودک هیچ کاری انجام نمی دهد و کودکان دیگر را مشاهده نمی کند.
میزان بازی غیراجتماعی از کودکی به کودک دیگر متفاوت است. برخی از کودکان به طور منظم به تنهایی بازی می کنند، در حالی که برخی دیگر در گروه
هایی بازی می کنند که دوستی ها و شبکه های اجتماعی شکل می گیرد
گاهی اوقات تصور می شود که بازی به تنهایی می تواند نشان دهنده مشکلات اجتماعی و مشکلات سازگاری باشد.با این حال، محققان پیشنهاد می‌کنند که عملکرد مستقل، زمان برای تأمل در خود، ترجیح تنهایی و یادگیری مستقل به این امر کمک می‌کند که چرا برخی از کودکان درگیر رفتارهای غیر اجتماعی می‌شوند و نباید به عنوان دلیلی برای نگرانی در نظر گرفته شوند.
توجه مراقبان به کمیت تعامل اجتماعی کودکان خردسال نیست، بلکه کیفیت تعاملات اجتماعی آنها در صورت وقوع است. بچه‌هایی که به محیط اطراف خود علاقه دارند و می‌خواهند آنها را کاوش کنند و در مورد آنها بیاموزند، نسبت به کسانی که زمان زیادی یا خیلی کم را به تنهایی می‌گذرانند، سازگارتر هستند.
سایر دلایل سالمی که کودکان درگیر بازی های غیراجتماعی می شوند عبارتند از سن کم (کودک یا نوپا)، آرامش ذهنی، خودتنظیمی و کنترل محیط خود.
در مقابل، کودکانی که تعامل اجتماعی کمی دارند ممکن است در معرض خطر پیامدهای رشد ضعیف باشند. اگر فکر می کنید کودک شما در معرض خطر است، برای ارزیابی کامل با پزشک اطفال خود مشورت کنید.
بازی زبان برای رشد زبان
بازی زبانی در سنین مختلف متفاوت است. در حدود یک سالگی، کودکان شروع به بازی آوایی به تنهایی می کنند. کودکان نوپا ممکن است تا دو سالگی قبل از خواب یا بیدار شدن با خودشان صحبت کنند.
در سن 3 و 4 سالگی، بچه ها جوک ها را به صورت طنز تعریف می کنند. بازی زبانی باعث رشد مهارت های زبانی مختلف از جمله صداها، واژگان، معنا، دستور زبان و استفاده مناسب در موقعیت های تعاملی می شود.
تظاهر به بازی برای رشد عاطفی کنید
بازی وانمودی شامل تظاهر به اینکه یک شی یا عمل با آنچه در دنیای واقعی است متفاوت است. بازی تظاهر به نام های مختلفی از جمله نقش آفرینی، بازی دراماتیک، بازی تخیلی، بازی خلاقانه و بازی فانتزی نیز شناخته می شود.
کودکان نقش های جدیدی را بازی می کنند و تجربه خود را از واقعیت در یک محیط امن منعکس می کنند. آنها می‌توانند زبان‌ها را آزمایش کنند و در یک موقعیت فانتزی یا در تخیل خود درباره احساسات بیاموزند. علاوه بر تفکر و خلق کردن فراتر از دنیای فیزیکی خود، نقش آفرینی ساختگی فرصتی را برای کودکان فراهم می کند تا نقش های بزرگسالی را ایفا کنند و تفکر انتزاعی را بیاموزند.
وقتی در یک محیط گروهی انجام می شود، بچه ها باید کار گروهی را یاد بگیرند و با هم کار کنند. آنها مهارت های مهمی از جمله خلاقیت، همکاری، نوبت گرفتن، مهارت های مذاکره (چه کسی چه نقشی را بر عهده می گیرد)، مهارت های عاطفی (ایجاد یک احساس بدون از دست دادن کنترل)، و مهارت های ارتباطی (صحبت کردن با کودک دیگر در حین بازی فانتزی) را می آموزند.
شاید برای شما هم مفید باشد
