بسیاری از کودکان در طول رشد و تکامل خود با مشکلات عاطفی و رفتاری روبرو میشوند. عصبانیت یا احساسات غم و اندوه از این مشکلات معمولی هستند. آنها ممکن است گاهی اوقات عصبانی شوند یا وقتی کاری را که نمیخواهند انجام دهند، اعتراض کنند. این امور از رفتار نرمال کودکانهای هستند.
اما وقتی کودکان به طور مکرر به این مشکلات برخورد میکنند یا نمیتوانند احساسات و رفتارهای خود را به خوبی کنترل کنند، میتواند نشانههایی از مشکلات عاطفی و رفتاری عمیقتر باشد. در زیر چند نشانه آورده شده است که ممکن است نگران کننده باشند:
- اگر عصبانیت کودک شما از سنی که از نظر رشدی انتظار میرود (تا حدود 7 یا 8 سالگی) رخ میدهد.
- اگر رفتار آنها به نحوی میشود که خودشان یا دیگران را به خطر میاندازد.
- اگر رفتار آنها باعث ایجاد مشکلات جدی در محیط مدرسه شود و معلمان گزارش میدهند که آنها از کنترل خارج شدهاند.
- اگر رفتار آنها باعث تداخل در ارتباطات و روابط با دیگر کودکان شود و آنها از شرکت در فعالیتهای گروهی، مانند بازیها و جشنهای تولد، محروم شوند.
- اگر رفتار کودکان به گونهای باشد که به خانواده آسیب برساند و زندگی خانوادگی را به مخاطره بیاندازد.
- اگر کودکان از خود ناراحتی کنند زیرا احساس میکنند نمیتوانند احساسات و خشم خود را به خوبی کنترل کنند و این باعث ایجاد احساسات منفی درباره خودشان شود.
در صورت مشاهده هر یک از این نشانهها، مهم است با کودک به توازن و کنترل احساسات کمک کرد و در صورت لزوم به متخصص مشاوره یا پشتیبانی حرفهای مراجعه کرد تا مشکلات عاطفی و رفتاری را بررسی و مدیریت کنید.
همچنین بخوانید: خلق و خوی کودک خود را بررسی کنیم و 9 ویژگی مزاج شناسی کودک
درک خشم در کودکان
بزرگترین نواحی که با تغییر دائمی متعددی در رفتار و عاطفه کودکان همراه است، معمولاً به عنوان نمادی از پریشانی در نظر گرفته میشود. ابتدا، مهم است که بفهمید چه عواملی باعث رفتارهای کودک شما میشود. علل زیرمجموعهای زیادی دارد که شامل موارد زیر میشود:
- 1. ADHD: برخی از کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیشفعالی (ADHD)، به ویژه آنهایی که تکانشگری و بیشفعالی را تجربه میکنند، دشواری در کنترل رفتار دارند. آنها ممکن است به دستورات عمل نکنند یا نتوانند از یک فعالیت به فعالیت دیگر تغییر دهند، که باعث عصبانیت و سرکشی به نظر میآید. واسکو لوپس، یک روانشناس بالینی، میگوید: “بیش از 50 درصد از کودکان مبتلا به ADHD نیز نشانههای نافرمانی و افتراقی در عاطفه دارند.” ناتوانی آنها در تمرکز و اجرای وظایف نیز میتواند به عصبانیت، مشاجره، و درگیریهای قدرتی منجر شود. این مسئله لزوماً بیانگر وجود اختلال ADHD نیست – بلکه در برخی موارد، ممکن است اختلال ADHD در کودکانی که به عنوان پرخاشگر شناخته میشوند، نادیده گرفته شود، زیرا مشکلات دیگری هم وجود دارد.
- 2. اضطراب: کودکانی که به عنوان عصبانی به نظر میآیند، ممکن است اضطراب شدید و پنهان داشته باشند. اگر کودک شما اضطراب دارد، به ویژه اگر آن را پنهان کند، ممکن است با سختی با موقعیتهایی که برای او ناراحتکننده هستند، کنار بیاید و زمانی که با فشارهایی مانند خواستههای مدرسه مواجه میشود، به عنوان مثال، تحت فشار قرار گیرد و احساس سرزنش شود. در مواقع تنشآور، غریزه “مبارزه یا گریز” کودک ممکن است دامنه بگیرد – او ممکن است عصبانی شود یا از انجام کاری برای فرار از منبع ترس شدید انصراف دهد.
- 3. تروما یا غفلت: تجربه ضربه، تروما، یا اتفاقات ناگوار در خانه و مدرسه میتواند باعث تغییرات عمده در رفتار کودکان شود. نانسی راپاپورت، دکتر پزشکی و استاد دانشکده پزشکی هاروارد که در زمینه مراقبتهای سلامت روان در مدرسه تخصص دارد، میگوید: “کودکانی که در دست اعدام هستند و در خانه احساس امنیت نمیکنند، ممکن است در مدرسه رفتارهای نسبتاً ترسناکی از خود نشان دهند. او تاکید میکند که بیشتر افرادی که از اختلال ADHD رنج میبرند، تجربه تروما را نیز داشته باشند.
- 4. مشکلات یادگیری: زمانی که کودک شما به طور مکرر در مدرسه یا در انجام تکالیف رفتارهای نادرستی انجام میدهد، احتمال وجود اختلال یادگیری تشخیص داده نشده را دارد. این ممکن است به این دلیل باشد که کودک دشواریهایی در یادگیری مواد معین دارد و با ناامیدی و تحریک مواجه میشود. به جای درخواست کمک، ممکن است یک تکلیف را نادیده بگیرد یا به انجام کارهای دیگری که از واقعیت فرار میکند پرداخته و مشکلات را افزایش دهد.
- 5. مسائل پردازش حسی: برخی از کودکان دشواری در پردازش اطلاعات حسی از محیط خود دارند. اگر کودک شما به تحریکات حسی بیش از حد حساس یا بیتوجهی دارد، ممکن است او را در معرض ناراحتی، ترس، حواسپرتی یا افتقار به محیطهای تنشآور قرار دهد. این میتواند باعث فروپاشی و تغییرات بزرگ در رفتار گردد.
- 6. اختلال طیف اوتیسم: کودکان در طیف اختلال طیف اوتیسم نیز ممکن است دارای تغییرات نسبت به رفتار و عاطفه باشند. اگر کودک شما در این طیف قرار دارد، ممکن است به ثبات و روالهای ثابت وابسته باشد و تغییرات ناگهانی را سخت تحمل کند. آنها ممکن است به مشکلات حسی دچار شوند که منجر به تحریک زیاد و رفتار عجیب و غریب میشود. علاوه بر این، ممکن است اختلالهای زبانی و ارتباطی باعث ایجاد مشکلات بیشتری در این کودکان شود.
چگونه می توانید به یک کودک “عصبانی” کمک کنید؟
مصرف داروها به تنهایی نمیتواند رفتار نافرمانی یا پرخاشگری را به طور مطلق کاهش دهد. با این حال، ممکن است به کاهش علائم اختلال نقص توجه و بیشفعالی (ADHD)، اضطراب، و سایر اختلالات روانی کمک کند و شرایط کار با رفتارها را بهبود بخشد. رویکردهای رفتاری که والدین و فرزندان را تشویق به همکاری با یکدیگر میکنند تا با مدیریت و کنترل بهتر رفتارهای چالشبرانگیز بپردازند، اساسی برای بهبود موقعیت هستند.
همچنین بخوانید: چگونه با عصبانیت کودک 7 ساله برخورد کنیم
محرک ها را بیابید
همچنین بخوانید:
قدم اول در مدیریت خشم، درک عواملی است که باعث بروز عصبانیت در کودک میشوند. به عنوان مثال، اگر فرزندتان دائماً مشکلاتی در مربط به بیرون رفتن از درب مدرسه دارد، راهحلها ممکن است شامل اعلام زمانهای مشخص برای آماده شدن، تنظیم لباسها و آماده سازی آنها از شب قبل، و بیدار شدن زودتر باشد. برخی از کودکان ممکن است به تقسیم کارها به چند مرحله و نمایش آنها روی دیوار علاقه داشته باشند و این به عنوان یک راه برای مدیریت عصبانیت آنها مفید باشد.
پیشنهاد ایلان پلاس به شما: 10 نکته در مورد نحوه تنبیه کودک عصبانی
والدگری مداوم
واکنش والدین یا مراقبان در هنگام بروز سرپیچی و انفجارهای عاطفی کودکان تأثیر زیادی بر احتمال تکرار رفتار دارد. در صورتی که رفتار کودک خارج از کنترل باشد یا به مشکلات اساسی منجر شود، بهتر است روی برنامههای آموزشی گام به گام برای والدین تمرکز کنید. این برنامهها، مانند درمان تعاملی والدین-کودک (PCIT) و آموزش مدیریت والدین، به شما مهارتها و راهکارهایی آموزش میدهند تا رفتارهای مثبت را در فرزندتان تقویت کرده و پیامدهای مثبت و ثابتی برای رفتارهای ناپسند ارائه دهید. بیشتر کودکان به یک رابطه ساختاریافته با والدین نیاز دارند که پاسخهای آرام و مداومی دارد و میتوانند به آن اعتماد کنند.
در آموزش والدین، برخی از عناصر کلیدی عبارتند از:
- تسلیم نشدن در مقابل فشار کودک: در مواجهه با عصبانیت کودکان، تسلیم نکنید، زیرا این میتواند به آنها آموزش دهد که این نوع رفتار کارآمد است.
- حفظ آرامش و ثبات: از حفظ آرامش و ثبات خود اطمینان حاصل کنید، زیرا این به شما کمک میکند تا رفتار مناسبتری را نشان دهید و به کودکان الگویی آموزش دهید.
- تشویق رفتارهای مثبت: به جای توبیخ رفتارهای نادرست، رفتارهای مثبت را تشویق کنید و به کودکان بگویید که چگونه این رفتارها میتوانند مفید باشند.
- استفاده از پیامدهای ثابت: برای انگیزه دادن به کودکان، باید آنها را با پیامدهای مثبت و مناسب ترازو کنید.
صبر کردن تا بحران تمام شود: تلاش برای مذاکره با کودک در هنگام عصبانیت میتواند موجب تشدید رفتارهای نادرست شود. بهتر است صبر کنید تا آرام شود و سپس با او صحبت کنید. - ایجاد یک جعبه ابزار برای آرامش: هم شما و هم کودکانتان باید یک جعبه ابزار برای آرامش ایجاد کنید که در آن تکنیکهای مثل تنفس آهسته وجود دارند و میتوانید در مواقع نیاز از آنها استفاده کنید.
شاید برای شما هم مفید باشد
ممنونم خیلی برام مفید بود