لکنت زبان یکی از شایع‌ترین اختلالات گفتاری در کودکان است. حدود 5 تا 10 درصد از کودکان در سنین 2 تا 6 سالگی دچار لکنت زبان می‌شوند. در اکثر موارد، لکنت زبان در این سنین موقتی است و به مرور زمان برطرف می‌شود. با این حال، در برخی موارد، لکنت زبان می‌تواند تبدیل به یک مشکل جدی شود و تا بزرگسالی ادامه داشته باشد.
لکنت زبان در کودکان
لکنت زبان یک وضعیت گفتاری است که ممکن است در کودکان رخ دهد و با تکرار و یا دشواری در صحبت کردن همراه باشد. این مشکل ممکن است شامل تکرار کلمات، تاخیر در شروع صحبت کردن، یا به مواردی مانند ترتیب غلط کلمات در جملات اشاره کند. در بسیاری از موارد، لکنت زبان به مرور زمان بهبود می‌یابد و نیاز به درمان خاصی ندارد.
لازم به ذکر است که در برخی موارد، لکنت زبان ممکن است نشانه‌ای از مشکلات گفتاری عمیق‌تر یا نقص زبانی باشد. اگر والدین نگرانی دارند یا اگر لکنت زبان به طور چشمگیری تأثیر منفی بر کیفیت زندگی کودک داشته باشد، مشاوره و ارزیابی توسط یک حرفه‌ای در زمینه گفتاردرمانی مفید خواهد بود.
لکنت زبان در کودکان هنگامی‌که آغاز به یادگیری زبان می‌کنند تاحدودی طبیعی و بخش از فرایند یادگیری زبان است.
همچنین بخوانید: دلایل صحبت نکردن کودک 18 ماهه چیست؟
آیا لکنت زبان در کودکان طبیعی است؟
لکنت زبان به دنبال فعالیت کلامی کودکان رخ می‌دهد و بیشتر در سن دو و نیم تا پنج سالگی قابل مشاهده است. در این سن، کودکان سعی می‌کنند از طریق کلام با دیگران ارتباط برقرار کنند و این نوع ارتباط به تازگی برای آنها جذاب شده است که ممکن است باعث لکنت زبان شوند.
شدت و فراوانی تکرار لکنت زبان در کودکان بسیار متنوع است. در برخی مواقع، ممکن است کودکان در طول روز چندین بار لکنت زبان را تجربه کنند. همچنین، برخی از کودکان ممکن است هنگام ادای بیشتر کلمات دچار لکنت زبان شوند.
لکنت زبان مرتبط با فعالیت‌های رشد مغزی و ذهنی کودکان است و به عنوان یک ویژگی طبیعی و موقت در این دوره قابل توجیه است. بنابراین، ممکن است لکنت زبان در کودکان در چند روز، چند هفته یا چند ماه تغییراتی نشان دهد و در بعضی مواقع حتی این امکان وجود داشته باشد که کودکان برای مدتی هیچ لکنت زبانی نداشته و پس از گذشت مدتی مجدداً این ویژگی ظاهر شود.
علت لکنت زبان کودکان چیست؟
همچنین بخوانید:
لکنت زبان در کودکان ممکن است به دلیل عوامل گوناگونی اتفاق بیافتد و اغلب یک ترکیب پیچیده از عوامل ژنتیک و محیطی مسئول ایجاد آن است. در زیر، برخی از علل احتمالی لکنت زبان در کودکان آورده شده‌اند:
- عوامل ژنتیک:
برخی از کودکان احتمالاً بر اساس ژنتیک به لکنت زبان دچار می‌شوند. اگر والدین یا نزدیکان خانوادگی تاریخچه لکنت زبان داشته باشند، احتمال ارث‌بری این مشکل افزایش می‌یابد. - تاخیر در توسعه گفتاری:
برخی از کودکان تاخیر در توسعه گفتاری دارند و در نتیجه، ممکن است به لکنت زبان دچار شوند. عدم پیشرفت سریع در مهارت‌های زبانی می‌تواند عامل موثر باشد. - فشار و استرس:
محیط خانوادگی و اجتماعی، فشارها و استرس‌های زیاد می‌توانند به عنوان عوامل محیطی نقش داشته باشند. کودکانی که تحت فشارهای زیادی قرار دارند ممکن است این فشارها را از طریق لکنت زبان بیان کنند. - مشکلات شناختی یا هیجانی:
مشکلات شناختی مانند نقص یادگیری و مشکلات هیجانی مثل اضطراب یا نگرانی می‌توانند به لکنت زبان در کودکان منجر شوند. - نقص شنوایی:
مشکلات در شنوایی، مانند نقص در شنیدن صحیح صداها و الگوهای زبانی، ممکن است لکنت زبان را تسهیل کند. - تأخیر در توسعه عضلات گفتاری:
تأخیر در توسعه عضلاتی که برای تولید صداها و کنترل دقیق حرکات دهان و لب‌ها لازم است، می‌تواند به لکنت زبان کودکان مربوط شود.
مهم است توجه داشت که لکنت زبان در بسیاری از موارد بهبود یافته و با مدیریت مناسب و گفتاردرمانی قابل درمان است. در صورت نگرانی درباره لکنت زبان کودکان، مشاوره با یک گفتاردرمان یا متخصص توسعه کودکان می‌تواند کمک کننده باشد.
همچنین بخوانید: آیا کودکان به دلیل اختلالات یادگیری رشد می کنند؟
علائم لکنت زبان در کودکان
توسعه و پیشرفت ذهنی و جسمی کودکان به طور کلی با یکدیگر تفاوت دارد. لکنت زبان نیز در بسیاری از کودکان بخشی از فرآیند طبیعی شروع به سخن گفتن است.
اگر لکنت زبان در کودکان بیش از سه تا شش ماه به طول بیانجامد یا با علائم زیر همراه باشد، این ممکن است به مشکلی جدی تبدیل شود:
- تکرار برخی از اصوات، بخش‌ها یا کلمات؛ به عنوان مثال، ک-ک-ک-کتاب.
- کشیدن یکی از حروف در کلمات؛ به عنوان مثال، سسسلام.
- استفاده از کلمات یا آواهای اضافه بین کلمات؛ به عنوان مثال، آممم، آ و…
- صحبت کردن به‌طور آهسته یا مکث زیاد.
- توقف ناگهانی در حین صحبت؛ به‌طوری که دهان باز است اما کودک چیزی نمی‌گوید.
- نفس تنگ یا اضطراب حین صحبت.
- پلک زدن سریع یا لرزش لب‌ها هنگام صحبت.
- تشدید لکنت زبان در زمان‌هایی که کودک خسته، نگران یا هیجان‌زده است.
- ترس از صحبت کردن.
در صورت وجود این علائم، مشاوره و ارزیابی توسط حرفه‌ای در زمینه گفتاردرمانی توصیه می‌شود.
آیا برای لکنت زبان کودکان باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر والدین نگران لکنت زبان کودکان خود هستند و این مشکل به مدت طولانی ادامه داشته باشد یا با شدت زیادی همراه باشد، مراجعه به یک پزشک یا گفتاردرمان توصیه می‌شود. در مورد لکنت زبان کودکان، پزشکان و گفتاردرمان‌ها همکاری می‌کنند تا علت مشکل را تشخیص دهند و راهکارهای مناسب برای مدیریت آن ارائه دهند.
پزشکان می‌توانند تست‌ها و ارزیابی‌های لازم را انجام دهند تا بفهمند آیا لکنت زبان کودک ناشی از مسائلی مانند مشکلات شنوایی، مشکلات گوش و حلق، یا مشکلات شناختی است. همچنین، اگر لزوم به آن دست بدهد، پزشک ممکن است کودک را به گفتاردرمان معرفی کند.
گفتاردرمان‌ها با استفاده از تکنیک‌ها و تمرینات مناسب به کودک کمک می‌کنند تا مهارت‌های زبانی خود را بهبود بخشد. در بسیاری از موارد، مشکلات لکنت زبان با تداخل زیادی در زندگی روزمره کودکان نقش ندارند و با مداخله مناسب مدیریت می‌شوند.
بنابراین، مراجعه به یک پزشک یا گفتاردرمان در صورت نگرانی از لکنت زبان کودکان، می‌تواند گامی مؤثر برای ارائه کمک و راهنمایی مناسب باشد.
درمان لکنت زبان کودکان
درمان لکنت زبان در کودکان به سن کودک، علائم بالینی و وضعیت عمومی آنها وابسته است. انتخاب روش مناسب بسیار اهمیت دارد و می‌تواند به طور کامل لکنت زبان را بهبود بخشد. دو روش اصلی برای درمان لکنت زبان در کودکان وجود دارد:
1. درمان غیرمستقیم:
در این روش، روان‌شناس توصیه می‌کند که شیوه صحبت کردن و نحوه مکالمه خود را در خانه تغییر دهید. سعی کنید با آرامش صحبت کنید؛ هنگامی که با فرزندتان صحبت می‌کنید، از قطع کردن کلام او خودداری کنید و محیط آرام و بدون استرسی را در خانه ایجاد کنید. این روش به‌طور ویژه در کودکان زیر پنج سال موثر است.
2. درمان مستقیم:
در این روش، تخصصی گفتاردرمانی توسط متخصص گفتار انجام می‌شود. این درمان ممکن است به صورت جلسات خصوصی و تک‌نفره با گفتاردرمان یا به صورت گروهی تحت نظر روان‌شناس اجرا شود. نحوه درمان بستگی به اخلاقیات و روحیه کودکان و شدت لکنت زبان آنها دارد و روان‌شناس بهترین راهکار را توصیه خواهد کرد.
بهترین زمان برای شروع درمان لکنت زبان در کودکان، سن زیر هفت سال است. در اکثر موارد، لکنت زبان بعد از هفت سالگی به‌طور کامل درمان نمی‌شود و ممکن است تا بزرگسالی باقی بماند. با این حال، شروع درمان در هر سنی اهمیت زیادی دارد و می‌تواند به طور موثری کمک نماید.
شاید برای شما هم مفید باشد
