افسردگی یکی از شایعترین اختلالات روانی است که حدود 280 میلیون نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار میدهد. احساس ناامیدی، سنگینی و از دست دادن علاقه به فعالیتهایی که قبلاً لذتبخش بودهاند، از جمله علائم رایج افسردگی است.
افسردگی بالینی با عناوینی مانند افسردگی عمده و اختلال افسردگی اساسی شناخته میشود. حتی انجام کارهای ساده مانند لباس پوشیدن و غذا خوردن برای فرد مبتلا به افسردگی میتواند بسیار دشوار باشد. علائم افسردگی در افراد مختلف متفاوت است و تشخیص آن گاهی دشوار است. این افراد همیشه علائم روشنی از ناراحتی نشان نمیدهند و دوستان و خانوادهشان گاه نمیدانند چگونه به آنها کمک کنند.
علائم و تشخیص
تشخیص افسردگی معمولاً توسط متخصصان سلامت روان مانند روانپزشک یا روانشناس صورت میگیرد. علائم اصلی افسردگی عبارتند از:
- احساس غمگینی و تنهایی مداوم
- کاهش انرژی و خستگی مزمن
- احساس ناامیدی و بدبینی نسبت به آینده
- مشکلات خواب و اشتها
- عدم علاقه به فعالیتها و روابط اجتماعی
- احساس گناه و بیارزشی
- مشکل در تمرکز و تصمیمگیری
- افکار مرگ و خودکشی
اگر این علائم بیش از دو هفته طول بکشد، احتمال ابتلا به افسردگی وجود دارد. شدت علائم در افراد متفاوت است. مشاوره با یک متخصص برای تشخیص و درمان ضروری است.
افسردگی پس از زایمان
افسردگی پس از زایمان (Postpartum Depression یا PPD) یک وضعیت افسردگی شدید است که معمولاً در سه ماه اول پس از زایمان ظاهر میشود. این مشکل تأثیر منفی بر روحیه، سلامت روحی و ارتباط مادر با نوزاد دارد. افسردگی پس از زایمان یک مشکل جدی است که نیاز به درمان و پشتیبانی دارد. در ادامه، برخی اطلاعات مربوط به علائم، علتها و درمان افسردگی پس از زایمان آورده شده است:
علائم افسردگی پس از زایمان:
- افسردگی شدید: احساس بینشاطی، تاریکی و احساس غم و افت انرژی.
- تغییرات در خواب و خوراک: ممکن است باعث مشکلات در خواب و افزایش یا کاهش اشتها شود.
- اضطراب: احساس ترس، استرس و نگرانی در مورد خود و نوزاد.
- عدم توانایی در تمرکز: مشکلات در تمرکز و حافظه ممکن است ظاهر شود.
- تغییرات در وزن: افزایش یا کاهش وزن بدن بدون دلیل آشکار.
- احساس گناه: احساس گناه در مورد احساسات و افکار خود در مورد نوزاد یا ناتوانی در ارتباط با او.
علتهای افسردگی پس از زایمان :
- تغییرات هورمونی: تغییرات شدید در هورمونها پس از زایمان ممکن است به افسردگی مرتبط باشد.
- عوامل روانشناختی: استرس زندگی، اضطراب قبل از زایمان، یا مشکلات در روابط میتوانند عوامل مؤثر باشند.
- تغییرات زندگی: مسئولیتهای جدید نظیر مراقبت از نوزاد، کمبود خواب و تغییرات در روال زندگی ممکن است نقش داشته باشند.
درمان:
- پشتیبانی روانشناختی: مشاوره روانشناختی و مشاوره اجتماعی میتواند به مادران در مدیریت افسردگی کمک کند.
- داروها: در موارد شدیدتر، ممکن است پزشک داروهای ضدافسردگی را تجویز کند.
- پشتیبانی اجتماعی: حمایت از خانواده، دوستان و یا گروههای حمایتی میتواند تأثیر مثبت داشته باشد.
- تغذیه و ورزش: مراقبت از خود از نظر فیزیکی نیز میتواند در بهبود حالت روحی کمک کند.
مهمترین نکته این است که اگر کسی یا شما خود احساس افسردگی پس از زایمان میکنید، بهتر است به پزشک یا متخصص مراجعه کنید. این افراد میتوانند به شما کمک کنند تا درمان مناسبی را آغاز کنید و از پشتیبانی لازم برخوردار شوید.
اختلال افسردگی فصلی
اختلال افسردگی فصلی (SAD) یک نوع اختلال خلقی است که باعث احساس افسردگی، خستگی، و بیانگیزگی در طول فصلهای خاصی از سال میشود. SAD معمولاً در ماههای زمستان و پاییز رخ میدهد، زمانی که روزها کوتاهتر و نور خورشید کمتر است.
علائم SAD
- احساس افسردگی، غم، یا ناامیدی
- کاهش علاقه یا لذت در فعالیتهایی که زمانی برای شما لذتبخش بودند
- تغییرات در اشتها، وزن، یا خواب
- احساس خستگی یا کمبود انرژی
- مشکل در تمرکز یا تصمیمگیری
- احساس بیارزشی یا گناه
- افکار خودکشی
SAD یک اختلال جدی است که میتواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. اگر فکر میکنید ممکن است SAD داشته باشید، مهم است که به دنبال کمک حرفهای باشید.
علل SAD
علت دقیق SAD مشخص نیست، اما اعتقاد بر این است که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، زیستی، و محیطی نقش دارد.
عوامل ژنتیکی ممکن است نقش مهمی در افزایش خطر ابتلا به SAD داشته باشند. اگر یکی از والدین شما SAD داشته باشد، احتمال ابتلای شما به این اختلال نیز بیشتر است.
عوامل زیستی نیز ممکن است نقش داشته باشند. اعتقاد بر این است که کاهش سطح نور خورشید در طول فصلهای سرد ممکن است باعث تغییر در سطح سروتونین در مغز شود. سروتونین یک ماده شیمیایی در مغز است که نقش مهمی در تنظیم خلق و خو دارد.
عوامل محیطی نیز ممکن است نقش داشته باشند. اعتقاد بر این است که تغییرات در الگوهای خواب و فعالیت ممکن است در ایجاد SAD نقش داشته باشند.
درمان SAD
درمان SAD معمولاً شامل ترکیبی از درمانهای دارویی و غیردارویی است.
درمانهای دارویی
داروهای ضدافسردگی، مانند فلوکستین (Prozac) و سرترالین (Zoloft)، میتوانند به کاهش علائم SAD کمک کنند.
درمانهای غیردارویی
درمان با نور، که به آن نور درمانی نیز گفته میشود، یک درمان موثر برای SAD است. در این درمان، فرد در معرض نور مصنوعی قرار میگیرد که شبیه نور خورشید است.
برقراری روالهای خواب منظم نیز میتواند به کاهش علائم SAD کمک کند. مهم است که هر شب در ساعت مشخصی به رختخواب بروید و هر روز صبح در ساعت مشخصی از خواب بیدار شوید.
درمان صحبتی، مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT)، نیز میتواند به افراد مبتلا به SAD کمک کند تا با علائم خود مقابله کنند. CBT به افراد کمک میکند تا افکار و رفتارهای خود را تغییر دهند.
پیشگیری از SAD
برخی از اقداماتی که میتوانید برای کاهش خطر ابتلا به SAD انجام دهید عبارتند از:
- در طول فصلهای سرد، در معرض نور خورشید قرار بگیرید.
- روالهای خواب منظمی داشته باشید.
- ورزش منظم داشته باشید.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید.
- از استرس دوری کنید.
اگر فکر میکنید ممکن است SAD داشته باشید، مهم است که به دنبال کمک حرفهای باشید. با درمان مناسب، اکثر افراد مبتلا به SAD میتوانند بهبود یابند و زندگی سالم و رضایتبخشی داشته باشند.
زندگی با افسردگی
اگر با این اختلال زندگی میکنید، صرفاً بیدار شدن صبحها و برخاستن از تخت ممکن است به عنوان یک مبارزه احساس شود.
وظایف روزمره مانند حمام کردن، خوردن یا رفتن به محل کار یا مدرسه برای یک شخص دچار افسردگی، گاهی اوقات میتواند به عنوان موانع بزرگی به نظر بیاید.
یکی از کلیدهای مدیریت زندگی با این اختلال ، اطمینان حاصل کردن از دریافت درمان یا اقدام به ساخت یک روال خودمراقبتی محکم است. درمان میتواند شامل درمان روانشناختی، دارو یا هر دو باشد.
همچنین، شرکت فعال در برنامه بهبود وضعیت خود میتواند مفید باشد. این ممکن است نیاز به تلاش داشته باشد، اما امکان پذیر است. برای برخی افراد دچار افسردگی، تکیه بر شبکه پشتیبانی یا عزیزان قابل اعتماد میتواند کمک کننده باشد.
ساخت روالهای خودمراقبتی در مدیریت آن بسیار مهم است. دریافت حمایت عاطفی منظم، به عنوان مثال از طریق گروه پشتیبانی آنلاین، همچنین میتواند مفید باشد.