ADHD (اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی) یک اختلال روان‌شناختی است که اغلب در دوران کودکی و نوجوانی ظاهر می‌شود. این اختلال می‌تواند توانمندی یادگیری، تمرکز و کنترل عملکرد را تحت تأثیر قرار دهد. برای کودکان و نوجوانان مبتلا به ADHD، مدرسه ممکن است مسائل و چالش‌های خاصی را ایجاد کند.
ADHD چیست و در کودکان به چه صورت است؟
اختلال کمبود توجه و بیش فعالی یا به صورت مخفف ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) یک مشکل عصبی است که بیشتر در دوران کودکی به نمایش می‌گذارد. در افراد مبتلا به ADHD، مشکلاتی در تمرکز، بیش فعالی و گاها هر دو این ویژگی‌ها وجود دارد. این اختلال می‌تواند تمام جوانب زندگی روزمره کودکان را تحت تأثیر قرار دهد.
اختلال کمبود توجه:
ADHD یا اختلال کمبود توجه یک اختلال عصبی در سیستم عصبی مرکزی است که بیشتر در دوران کودکی ظاهر می‌شود و ممکن است تا دوران بزرگسالی ادامه داشته باشد. افراد دارای این اختلال مشکلات زیر را تجربه می‌کنند:
- 1. ناپایداری تمرکز و توجه: این افراد دشواری در حفظ تمرکز و توجه دارند، به معنای عدم توانایی در تمرکز بر وظایف مدرسه، کارهای روزمره و سایر وظایف. آن‌ها ممکن است به سرعت از کارها یا وظایف خود منحرف شده و به راحتی توجه خود را به موارد دیگری جلب کنند.
- 2. مشکلات در حفظ وظایف و تکالیف: این افراد دشواری در حفظ وظایف و تکالیف را تجربه می‌کنند، که می‌تواند منجر به مشکلات تحصیلی، کاری و خانگی شود.
- 3. فراموشی مکرر: افراد با ADHD ممکن است به طور مکرر چیزها را فراموش کنند، که می‌تواند مشکلات در تکمیل وظایف و مواجهه با موقعیت‌های روزمره ایجاد کند.
- 4. مشکلات در سازماندهی و مدیریت زمان: آن‌ها دشواری در سازماندهی و مدیریت زمان دارند، از جمله مشکلات در برنامه‌ریزی فعالیت‌ها، شناخت الویت‌ها و مدیریت زمان. آن‌ها ممکن است به سختی وظایف را به پایان برسانند و در برخی مواقع به کمک دیگران نیاز داشته باشند.
اختلال بیش فعالی و بیش فعالی/ترکیبی:
کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی دارای مشکلاتی هستند که شامل بی‌قراری، حرکت بیش از حد و صحبت‌های زیاد است. آن‌ها نمی‌توانند در محیط‌های خاموش و به‌خصوص در مدرسه، آرام باشند. همچنین، ممکن است دشواری در انتظار نوبت، رعایت قوانین و مقررات و هماهنگی با دیگران را تجربه کنند.
اختلال بیش فعالی/کم توجهی، که شایع‌ترین نوع ADHD است، میانه‌روی بین دو نوع قبلی است و علائمی هم از بیش فعالی و هم از کمبود توجه نشان می‌دهد. افراد مبتلا به این نوع از ADHD ممکن است نشانه‌های بیش فعالی همچون بی‌قراری، حرکت بیش از حد و نشاط بیش از حد را نشان دهند، همچنین دارای مشکلات در تمرکز و توجه به جزئیات وظایف یا وقفه‌های مکرر در تمرکز خود باشند.
همچنین بخوانید: سلامت روان در دوران کودک
علائم و نشانه‌های ADHD
- 1. ناتوانی در تمرکز و تماس طولانی مدت با یک وظیفه: دشواری در تمرکز بر وظایف و تکالیف برای مدت زمان طولانی، نمی‌توان در تماس طولانی مدت با یک وظیفه باقی ماند.
- 2. سختی در نظم‌دهی و سازماندهی وظایف: مشکل در سازماندهی و نظم‌بندی وظایف روزمره، دشواری در برنامه‌ریزی و اجرای وظایف.
- 3. فراموشی مکرر و سربازکاری: فراموشی مکرر در وظایف و تکالیف روزمره، دشواری در اتمام کارها و سربازکاری.
- 4. بی‌قراری و حرکت بیش از حد: عدم توانایی در نشستن آرام، حرکت بیش‌ازحد و بی‌قراری مداوم.
- 5. صحبت‌های بی‌رویه و سرزنش شدید: صحبت‌های بیش‌ازحد و بی‌رویه، گاهی اوقات همراه با سرزنش شدید.
- 6. سختی در انجام وظایف با جزئیات و الزامات: مشکل در تکمیل وظایف که نیازمند تمرکز بر جزئیات و الزامات است.
- 7. سختی در تشکیل روابط اجتماعی و مشکلات در رفتار مدرسه و خانواده: دشواری در برقراری روابط اجتماعی و مشکلات در رفتار در محیط‌های مختلف مانند مدرسه و خانواده.
- 8. سبک بی‌انضباطی و سازگاری ضعیف با قوانین و مقررات: عدم انطباق با قوانین و مقررات، سبک ضعیف در انطباق و انضباط در اجرای قوانین.
مدیریت ADHD در مدرسه
مدیریت ADHD در محیط مدرسه می‌تواند شامل اقداماتی مانند:
- 1. اطلاع‌رسانی به مدرسه: ارتباط و اطلاع‌رسانی فعال با مدرسه تا اطمینان حاصل شود که نیازهای کودکان با ADHD در مدرسه شناخته شده و مدیریت شده است.
- 2. برنامه‌ریزی مدرسه: فراهم کردن محیط آموزشی متناسب با نیازهای کودکان با ADHD از طریق برنامه‌ریزی و سازماندهی درسی و فضای کلاسی.
- 3. استفاده از روش‌های آموزشی مناسب: اعمال روش‌های آموزشی مناسب با نیازهای کودکان با ADHD مانند استفاده از تکنیک‌های تدریس منطبق با سبک‌های یادگیری مختلف و ارائه وظایف کوتاه‌مدت.
- 4. حمایت از تمرکز: ارائه محیط‌هایی که تمرکز را تقویت می‌کند مانند کلاس‌های کوچک‌تر، محیط‌های کم‌تحریک و استفاده از ابزارهای کمک آموزشی.
- 5. همکاری با والدین: همکاری نزدیک با والدین برای اطلاع‌رسانی و هماهنگی مداوم در مورد نیازها و روش‌های مدیریتی که در مدرسه و در خانه به کودکان با ADHD ارائه می‌شود.
- 6. پشتیبانی روانی و اجتماعی: ارائه خدمات حمایتی روانی و اجتماعی توسط مشاوران مدرسه یا روان‌شناسان برای کودکان با ADHD و همچنین برنامه‌هایی برای افزایش مهارت‌های اجتماعی و مدیریت استرس.
همچنین بخوانید: اوتیسم و تند خوردن
مشکلات ADHD در مدرسه
ADHD (اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی) می‌تواند در محیط مدرسه به مشکلات مختلفی منجر شود:
- 1. دشواری در تمرکز و توجه: کودکان ممکن است دشواری در حفظ توجه و تمرکز خود به مدت زمان طولانی را تجربه کنند، که می‌تواند توانایی یادگیری و تکمیل وظایف را کاهش دهد.
- 2. ناپایداری در رفتار: بی‌قراری و حرکت بیش‌ازحد می‌تواند به ناپایداری در رفتار منتهی شود، که می‌تواند مانع از ادامه فعالیت‌های درسی و شرکت در فعالیت‌های آموزشی شود.
- 3. مشکلات در حفظ وظایف و تکالیف: کودکان با ADHD ممکن است دشواری در حفظ وظایف و تکالیف را تجربه کنند، که می‌تواند به کارایی ضعیف تحصیلی منتهی شود.
- 4. مشکلات در روابط اجتماعی: کودکان ممکن است دشواری در برقراری روابط اجتماعی و هماهنگی با دیگران داشته باشند، که می‌تواند باعث ایجاد مشکلات اجتماعی در محیط مدرسه شود.
- 5. ناپایداری در انجام وظایف با جزئیات: دشواری در تمرکز بر جزئیات و انجام کارها با دقت و حساسیت ممکن است منجر به اشتباهات و کارایی ضعیف در وظایف شود.
- 6. ناپایداری روانی و اجتماعی: این مشکلات می‌تواند به ناپایداری روانی و اجتماعی منجر شود که موجب کاهش خودکنترل و افزایش استرس در محیط مدرسه می‌شود.
همچنین بخوانید: نکات بازگشت به مدرسه برای کودکانی که در حال مبارزه هستند
برخورد مؤثر با کودکان ADHD
برخورد مؤثر با کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD) نیازمند رویکردها و راهکارهای خاصی است. تا به این مشکل موثرانه و حمایت‌کننده در محیط مدرسه و خانه واکنش نشان داده شود، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
- 1. اطمینان از محیط مناسب: فراهم کردن محیطی کم‌تحریک و سازگار برای یادگیری. کاهش حوادث صوتی یا بصری می‌تواند کمک کند تا کودکان با ADHD بهتر تمرکز کنند.
- 2. استفاده از ساختار و برنامه‌ریزی منظم: تعیین روال‌ها و ساختارهای مشخص در کلاس و خانه می‌تواند کمک کند که کودکان با ADHD احساس امنیت و استقرار کنند.
- 3. استفاده از امتیازها و تشویق: اعطای امتیازها و تشویق‌های مثبت به کودکان برای کارهای صحیح و تمرکز آن‌ها را افزایش می‌دهد.
- 4. استفاده از راهبردهای یادگیری متنوع: استفاده از روش‌های مختلف یادگیری مانند تصویری، کار دستی و فعالیت‌های مبتنی بر حرکت می‌تواند بهترین روش یادگیری برای این کودکان باشد.
- 5. همکاری نزدیک با والدین و مشاوره: برقراری ارتباط نزدیک با والدین و مشاوره با روان‌شناسان و متخصصان می‌تواند راهکارهای موثری برای مدیریت رفتارها و نیازهای کودکان با ADHD ارائه دهد.
- 6. فهم عمیق از وضعیت کودک: درک عمیق از مشکلات و نیازهای کودکان مبتلا به ADHD می‌تواند به برخورد موثر و مؤثر منجر شود.
شاید برای شما هم مفید باشد
