لجبازی یکی از رفتارهای شایع در کودکان است که می‌تواند برای والدین بسیار آزاردهنده باشد. کودکان لجباز ممکن است در برابر خواسته‌های والدین مقاومت کنند، با آنها بحث کنند یا حتی گریه کنند. در این شرایط، والدین اغلب احساس می‌کنند که کنترل اوضاع را از دست داده‌اند و نمی‌دانند چگونه با کودک لجبازشان برخورد کنند.
روش‌های مختلفی برای برخورد با کودکان لجباز وجود دارد. برخی از والدین سعی می‌کنند با سرکوب کردن کودک، او را مجبور به تسلیم کنند. برخی دیگر سعی می‌کنند با تنبیه کردن کودک، او را از لجبازی بازدارند. اما این روش‌ها معمولاً مؤثر نیستند و ممکن است حتی باعث بدتر شدن لجبازی کودک شوند.
روش درست برخورد با کودک لجباز، روشی است که به کودک کمک می‌کند یاد بگیرد چگونه احساسات خود را به طور سالم بیان کند و با موقعیت‌های دشوار کنار بیاید. در این روش، والدین سعی می‌کنند به کودک خود کمک کنند تا:
- احساسات خود را درک کند.
- راه‌های سالمی برای بیان احساسات خود پیدا کند.
- به خواسته‌های خود برسد، حتی اگر این خواسته‌ها همیشه امکان‌پذیر نباشند.
- غذا خوردن با تلفن بازی می‌کند، می‌توانید تلفن او را برای مدتی از او بگیرید.
رفتار والدین برای تربیت کودک لجباز
رفتار عاقلانه والدین برای تربیت کودک خودسر، رفتاری است که به کودک کمک می‌کند تا یاد بگیرد چگونه احساسات خود را به طور سالم بیان کند و با موقعیت‌های دشوار کنار بیاید. در این روش، والدین سعی می‌کنند به کودک خود کمک کنند تا:
- احساسات خود را درک کند.
- راه‌های سالمی برای بیان احساسات خود پیدا کند.
- به خواسته‌های خود برسد، حتی اگر این خواسته‌ها همیشه امکان‌پذیر نباشند.
برای مثال، والدین می‌توانند به کودک خود کمک کنند تا احساسات خود را درک کند، با بیان اینکه می‌بینم که عصبانی هستی. آیا می‌توانی به من بگویی که چه چیزی باعث عصبانیت تو شده است؟ همچنین می‌توانند به کودک خود کمک کنند تا راه‌های سالمی برای بیان احساسات خود پیدا کند، با ارائه مثال‌هایی از راه‌های سالم بیان احساسات، مانند صحبت کردن با یک بزرگسال قابل اعتماد، نوشتن در یک دفترچه خاطرات یا گوش دادن به موسیقی.
در نهایت، والدین می‌توانند به کودک خود کمک کنند تا به خواسته‌های خود برسد، حتی اگر این خواسته‌ها همیشه امکان‌پذیر نباشند، با ارائه راه‌حل‌های جایگزین، مانند می‌دانم که دوست داری الان بیرون بروی، اما هوا خیلی سرد است. بیایید به جای آن یک فیلم ببینیم.
با استفاده از این روش‌ها، والدین می‌توانند به کودک خود کمک کنند تا لجبازی خود را کنترل کند و به یک فرد بالغ سالم تبدیل شود.
چگونه با کودک خود به روشی موثر و سالم برخورد کنیم؟
کودکان در سنین مختلف رفتارهای مختلفی از خود نشان می‌دهند. یکی از رفتارهای شایع در کودکان، لجبازی است. لجبازی می‌تواند برای والدین بسیار آزاردهنده باشد و باعث شود که احساس کنند کنترل اوضاع را از دست داده‌اند.
اما خبر خوب این است که روش‌هایی برای برخورد موثر و سالم با کودک لجباز وجود دارد. این روش‌ها به کودک کمک می‌کند تا احساسات خود را به طور سالم بیان کند و با موقعیت‌های دشوار کنار بیاید.
آرام باشید.
وقتی کودک شما لجبازی می‌کند، ممکن است شما نیز احساس عصبانیت، ناامیدی یا حتی درماندگی کنید. این احساسات کاملاً طبیعی هستند، اما مهم است که آنها را تحت کنترل خود نگه دارید. اگر شما عصبانی باشید، کودک شما نیز احساس خواهد کرد که نیاز دارد از خود دفاع کند. این می‌تواند منجر به یک چرخه معیوب شود که در آن هر دوی شما احساس می‌کنید که باید به دیگری غلبه کنید.
در اینجا چند دلیل وجود دارد که چرا مهم است که در هنگام برخورد با کودک لجباز آرام باشید:
- آرام بودن به شما کمک می‌کند تا تصمیمات منطقی‌تری بگیرید. وقتی عصبانی هستید، ممکن است به حرف‌هایی بگویید یا کارهایی انجام دهید که بعداً پشیمان شوید.
- آرام بودن به شما کمک می‌کند تا کودک خود را بهتر درک کنید. وقتی عصبانی هستید، ممکن است نتوانید منظور کودک خود را به درستی درک کنید.
- آرام بودن به شما کمک می‌کند تا کودک خود را آرام کنید. وقتی شما آرام هستید، کودک شما نیز احساس آرامش بیشتری می‌کند.
به حرف‌های کودک گوش دهید.
کودکان در حال یادگیری نحوه بیان احساسات خود هستند. آنها هنوز در حال یادگیری نحوه برقراری ارتباط موثر هستند. گاهی اوقات، لجبازی کودک به این دلیل است که او احساس می‌کند حرفش شنیده نمی‌شود.
وقتی کودک شما لجبازی می‌کند، مهم است که به حرف‌های او گوش دهید. سعی کنید منظور او را درک کنید. حتی اگر با خواسته‌های کودک خود موافق نیستید، باز هم مهم است که به او نشان دهید که حرفش را می‌شنوید. این به او کمک می‌کند تا احساس کند که مورد احترام قرار گرفته است و احتمال اینکه به شما گوش دهد بیشتر می‌شود
به کودک خود انتخاب‌هایی بدهید.
دادن انتخاب‌های محدود به کودک، به او کمک می‌کند احساس کنترل بیشتری داشته باشد و کمتر لجبازی کند.
به عنوان مثال، به جای اینکه به کودک خود بگویید سریع لباست را بپوش، به او بگویید می‌خواهی با لباس آبی یا لباس قرمزت بیرون بروی؟
به کودک خود کمک کنید تا راه‌های سالمی برای بیان احساسات خود پیدا کند.
کودکان اغلب از طریق لجبازی، احساسات خود مانند خشم، ناراحتی یا ناامیدی را بیان می‌کنند. به کودک خود کمک کنید تا راه‌های سالم‌تری برای بیان این احساسات پیدا کند. به عنوان مثال، می‌توانید به او بگویید وقتی عصبانی هستی، می‌توانی به من بگویی که عصبانی هستی. می‌توانی به یک عروسک یا یک پتوی نرم مشت بزنی یا با یک توپ به دیوار ضربه بزنی.
از تنبیه‌های نامتناسب خودداری کنید.
تنبیه‌های نامتناسب، مانند تنبیه بدنی، فقط باعث می‌شود کودک لجبازی بیشتری کند. این تنبیه‌ها به کودک می‌آموزند که خشونت یک راه حل مناسب برای مشکلات است. آنها همچنین به کودک می‌آموزند که والدین قابل اعتماد نیستند و نمی‌توانند به آنها اعتماد کرد.
در عوض، از تنبیه‌های منطقی و متناسب استفاده کنید. تنبیه‌های منطقی و متناسب به کودک می‌آموزند که رفتارهای نامطلوب چه عواقبی دارند. آنها همچنین به کودک می‌آموزند که والدین قابل اعتماد هستند و می‌توانند به آنها اعتماد کرد.
در اینجا چند نکته برای استفاده از تنبیه‌های منطقی و متناسب آورده شده است:
- تنبیه را بلافاصله پس از رفتار نامطلوب اعمال کنید. این به کودک کمک می‌کند تا ارتباط بین رفتار و عواقب آن را درک کند.
- تنبیه را متناسب با رفتار نامطلوب انتخاب کنید. تنبیه نباید بیش از حد شدید یا ملایم باشد.
- تنبیه را به طور مداوم اعمال کنید. اگر تنبیه را فقط گاهی اوقات اعمال کنید، کودک یاد نمی‌گیرد که رفتار نامطلوب چه عواقبی دارد.
در مثالی که شما ذکر کردید، اگر کودک شما در هنگام غذا خوردن با تلفن بازی می‌کند، می‌توانید تلفن او را برای مدتی از او بگیرید.
این تنبیه منطقی و متناسب است زیرا به کودک می‌آموزد که باید حواس خود را هنگام غذا خوردن جمع کند.
البته، مهم است که در هنگام استفاده از تنبیه‌ها، به سن و رشد کودک خود نیز توجه داشته باشید. تنبیه‌هایی که برای یک کودک خردسال مناسب هستند ممکن است برای یک کودک بزرگسال مناسب نباشند.
الگوی خوبی باشید.
الگو بودن یعنی رفتاری را که میخواهید فرزندتان از شما تقلید کند، خودتان انجام دهید. به عنوان مثال، اگر میخواهید فرزندتان با دیگران مهربان باشد، خودتان نیز با دیگران مهربان باشید. اگر میخواهید فرزندتان مسئولیت‌پذیر باشد، خودتان نیز مسئولیت‌پذیر باشید.
الگو بودن مهم است زیرا کودکان از والدین خود الگو می‌گیرند. اگر والدین رفتارهای سالم و محترمانه داشته باشند، کودکان نیز یاد می‌گیرند که چگونه با دیگران رفتار کنند.
در اینجا چند نکته برای الگو بودن آورده شده است:
- با کودک خود با احترام رفتار کنید.
- از کلمات و رفتارهای خشونت آمیز خودداری کنید.
- مسئولیت اعمال خود را بپذیرید.
- به قول خود عمل کنید.
الگو بودن برای کودک یک مسئولیت مهم است. با رفتارهای سالم و محترمانه خود، می‌توانید به کودک خود کمک کنید تا به یک فرد بالغ سالم تبدیل شود.
وقتی والدین رفتارهای سالم و محترمانه دارند، به کودک خود می‌آموزند که چگونه با دیگران رفتار کند. به عنوان مثال، اگر والدین با یکدیگر با احترام رفتار کنند، به کودک خود می‌آموزند که چگونه با همسر یا شریک زندگی خود رفتار کند. اگر والدین با دیگران با مهربانی و همدلی رفتار کنند، به کودک خود می‌آموزند که چگونه با دوستان و خانواده خود رفتار کند.
در مقابل، اگر والدین رفتارهای نامناسب داشته باشند، به کودک خود می‌آموزند که چگونه با دیگران رفتار کند. به عنوان مثال، اگر والدین با یکدیگر با خشونت رفتار کنند، به کودک خود می‌آموزند که چگونه با همسر یا شریک زندگی خود رفتار کند. اگر والدین با دیگران با بی‌احترامی رفتار کنند، به کودک خود می‌آموزند که چگونه با دوستان و خانواده خود رفتار کند.
بنابراین، مهم است که والدین آگاه باشند که رفتار آنها بر کودک آنها تأثیر می‌گذارد. با رفتارهای سالم و محترمانه، والدین می‌توانند به کودک خود کمک کنند تا به یک فرد بالغ سالم تبدیل شود.
قوانین و انتظارات خود را به کودک خود توضیح دهید.
کودکان باید بدانند که چه انتظاری از آنها دارید. به آنها توضیح دهید که چرا قوانین خاصی وجود دارد و چه عواقبی برای شکستن آنها وجود دارد.
به کودک خود کمک کنید تا مهارت‌های حل مسئله را بیاموزد.
کودکان باید یاد بگیرند که چگونه مشکلات را به طور مستقل حل کنند. به آنها کمک کنید تا راه‌های مختلف حل یک مشکل را شناسایی کنند و سپس بهترین راه را انتخاب کنند.
از سرزنش و تحقیر کودک خود خودداری کنید.
سرزنش و تحقیر فقط باعث می‌شود که کودک احساس بدی داشته باشد و لجبازی او تشدید شود. در عوض، بر رفتارهای مثبت کودک خود تمرکز کنید و او را برای آنها تشویق کنید.
اگر با لجبازی کودک خود مشکل دارید، می‌توانید از یک متخصص روانشناسی کمک بگیرید. یک متخصص می‌تواند به شما کمک کند تا علت لجبازی کودک خود را شناسایی کنید و راه‌های موثر برای برخورد با آن را بیاموزید.
